İrritabl Barsak Sendromu:
Genel Bilgiler:

İrritabl Barsak Sendromu, klinik anlamda organik bir patoloji olmaksızın; barsak alışkanlıklarında değişiklik (kabızlık / ishal), abdominal ağrı (karın ağrısı), dispeptik yakınmalar (gaz, şişkinlik, geğirti) gibi üst ve alt gastrointestinal(mide-barsak sistemi) semptomlar ile karakterize olan ve tüm gastrointestinal sistemi tutabilen, bu sistemin bir motilite(hareket) bozukluğudur. İrritabilite (aşırı duyarldık) ile açığa çıkan ve barsakları (ince ve kalın) tutabilen bu motor hastalığın tanımı için en uygun terimin, "İrritabl Barsak Sendromu" olduğu belirtilmiştir. Bu hastalığı ifade etmek için kullanılmakta olan, sinirsel hazımsızlık, spastik kolon, irritabl kolon, nervöz kolit, gibi terimler; hastalığı yeterince tanımlayamadığından ve kolon ile sınırlandırdığından, artık uygun bulunmamaktadır.

Ne Sıklıkta Görülür?

İritabl Barsak Sendromu, benzer şekillerde ortaya çıkabilen pek çok rahatsızlıkla karıştırılabildiğinden, konulan tanılarda çok az yer alan bir gastrointestinal hastalıktır.Çok sık karşılaşılan bir gastrointestinal hastalık olmasına rağmen; yatarak tedavinin çok nadir gerekmesi, hastalığın bildirilmemesi ve fatal(öldürücü) olmaması nedeni ile, toplumun ne kadarının bu rahatsızlıktan yakındığına dair yeterli istatistiki bilgi yoktur. Ancak bir karşılaştırma olsun diye verebileceğimiz bu örnek gerçekten şaşırtıcıdır. ABD'nde hastalıktan dolayı işe gitmeme nedenleri arasında en sık karşılaşılan soğuk algınlığını, İrritabl Barsak Sendromu takip etmektedir.İrritabl Barsak Sendromu'nun genç ve orta yaşlı erişkinlerin bir hastalığıdır. Semptomların, hastaların yaklaşık % 50'sinde 35 yaşından önce, % 40'ında ise 35-50 yaş arasında ortaya çıktığı, ayrıca çocuklarda da görülebildiği bildirilmektedir. Hastalığın aslında, toplumda her iki cinste de eşit oranlarda bulunduğu ancak, erkek hastaların çoğunun doktora gitmeye gereksinim duymadığı belirtilmektedir. Hastalar genellikle, konstipasyon(kabızlık), diyare ve dispeptik(hazımsızlık) yakınmalar gibi semptomlar nedeni ile hekime gitmeye gerek duymamakta; konstipasyonu bir hastalık olarak algılamamaktadırlar. İrritabl Barsak Sendromu yaşamı tehdit eden bir hastalık değildir.

Belirtileri Nelerdir?

Stres ya da yemeklerden sonra hissedilen;
Barsak alışkanlıklarında değişiklik (konstipasyon/diyare),
Karın ağrısı,
Dispeptik semptomlar (geğirti, mide bulantısı, gaz, şişkinlik, iştahsızlık, hazımsızlık, sindirim güçlüğü, mide yanması).

Diğer Semptomlar
Defekasyon sonrası barsak içeriğinin tam boşaltılamamış olması hissi,
Güçsüzlük, yorgunluk, halsizlik,
Baş ağrısı,
Kalp çarpıntısı,
Sırt ağrısı,
Jinekolojik semptomlar (dism.enore, disparoni),
Sık idrara çıkma,
Mesane disfonksiyonu,
Zayıflama,
Konsantrasyon güçlüğü.

Klinik Özellikler:

İrritabl Barsak Sendromu, bulunduğu insanlarda büyük sıkıntıya ve onları tedavi gayreti içinde bulunan doktorlarda ise, hastalara yeterince yardımcı olamama ve hayal kırıklığı duygularına neden olmaktadır.

Barsak Alışkanlıklarında Değişiklik

İrritabl Barsak Sendromlu hastaların çoğu, ergenlik ya da genç erişkinlik dönemlerinden başlayan, barsak alışkanlığında değişikliklerden yakınmakta; çok azında ise barsak düzensizliği, ömür boyu sürmektedir. Barsak fonksiyonlarındaki bu rahatsızlık, derece derece ilerleyicidir. Sonunda; konstipasyon veya diyarenin baskın olduğu, ya da ikisinin dönüşümlü görüldüğü karakteristik tablo gelişmektedir. Her semptomun sıklığı ve şiddeti, bireyden bireye çok değişik olabilmektedir.

Toplumda normal defekasyon sıklığı kişiden kişiye değişebilmekte; günde 3 ile haftada 3 defekasyon arasında değişiklik gösterebilmektedir. Konstipasyonun baskın olduğu hastalarda, birkaç gün veya hafta süren konstipasyon dönemleri, kısa diyare dönemleri ile kesilebilmektedir. Konstipasyon, başlangıçta yalnızca dönemsel olurken, daha sonra süreklilik göstermekte, hatta laksatif ve lavmanlara yanıt vermez hale gelebilmektedir.Konstipasyon objektif biçimde, haftada üçten az defekasyon olarak tanımlanmaktadır.İrritabl Barsak Sendromu'na bağlı diyarede, yumuşak kıvamda ve az miktarlar halinde defekasyon görülmektedir. Stres sonucu diyare hemen ortaya çıkabilirken, konstipasyonun ortaya çıkması zaman alabilmektedir.

Abdominal Ağrı:

İrritabl Barsak Sendromu'nda karın ağrısı önemli bir semptomdur. Ağrı barsak spazmına bağlı olarak ortaya çıkar şişkinlik ile beraber olabilir. Ağrı, hem nöbetler halinde gelen kolik tarzda, hem de sürekli olabilmekte ve barsak hareketleri ile geçmektedir.

Abdominal Distansiyon(şişkinlik):

İrritabl Barsak Sendromu'nun tüm formlarında hastalar, abdominal distansiyon, geğirti ve artan şişkinlik hissinden yakınmaktadırlar. Ancak bu tür yakınmaları olan hastaların bazılarında gerçekten, barsak gazları normalden daha fazla olsa da yapılan incelemelerde genellikle bu hastalarda barsak gazı miktarının normal olduğu saptanmıştır.Hastalar, hekim tarafından görülebilir olmayan bir şişkinlik tanımlamaktadır.Hastaların ortalama %30 unda gaz, geğirti, şişkinlik, hazımsızlık, midede yanma, bulantı, kusma, iştahsızlık vb. dispeptik yakınmaların görülebildiği belirtilmiştir.

İrritabl Barsak Sendromunda Stresin Rolü Ve Psikolojik Özellikler:

Hastaların %85 inde psikolojik faktörler, gastro-intestinal yakınmalar başlamadan önce ya da, onlarla eş zamanlı olarak ortaya çıkmaktadır. Şikayetler emosyonel gerginlik ile stres dönemleri sırasında, ya da sonrasında görülebilmektedir. İrritabl Barsak Sendromu'nun başlangıç ve tekrarlarından evlilikte mutsuzluk, eşinden boşanma, çocuklara bağlı anksiyete, sevilen bir yakının kaybı, olağan günlük streslerden kaynaklanan endişeler gibi psiko-sosyal faktörler sorumludur. İrritabl Barsak Sendromlu hastalarda depresyon, anksiyete ve panik ataklar arasında güçlü bir ilişki tanımlanmaktadır. İrritabl Barsak Sendromlu hastalar, normal kişilerden daha fazla ölçüde hastalığı kafalarına takma eğilimindedirler. Hastaların yarıya yakınında kanser fobisi olabilmektedir ve tedavi programının bir parçası olarak ele alınması gerekmektedir.


hastalıklar